Ik heb een...

Testen op ESBL (BRMO)

Testen op ESBL (BRMO)
Voorbereiding

  • Doelgroep
    • Verpleegkundigen / verzorgenden
    • Specialisten ouderengeneeskunde
    • Behandelend arts
    • Alle medewerkers die zorghandelingen uitvoeren

  • Locatie
    • Verpleeghuis
    • Verzorgingshuizen
    • Woonzorgcentra
    • Kleinschalige woonvormen
    • Thuiszorg
    • Gehandicaptenzorg

  • Benodigde materialen
    • Vloeibare zeep en papieren handdoekjes
    • Beschermende kleding; plastic halterschort
    • Handendesinfectans
    • Handschoenen
    • Alcohol 70%
    • Chloortabletten (1,5 gr actief chloor per tablet)
    • kweekmateriaal

    Voor eisen materialen zie protocol Benodigde Materialen

Toepassing

  • Doel

    Het op juiste wijze afnemen van kweken om te controleren of de ESBL- bacterie aanwezig is.

  • Waarom

    ESBL-kweken worden afgenomen bij mensen die ESBL-drager zijn, om te controleren of de bacterie verdwenen is.
    ESBL-bacteriën behoren tot de .

  • Wanneer

    De behandelend arts bepaalt, zo nodig in overleg met een arts-microbioloog of deskundige infectiepreventie, wanneer getest moet worden op (BRMO)

  • Uitgangspunten

    • Zolang een ESBL-positieve cliënt antibiotica krijgt heeft het geen zin te kweken, deze cliënten blijven in de regel positief.
    • Gedurende het ESBL-dragerschap van de cliënt worden aanvullende hygiënische maatregelen getroffen. Zie protocol : contactisolatie bij (ESBL) Deze maatregelen blijven van kracht tot er minimaal 2 achtereenvolgende kweeksets negatief zijn voor ( met een tussenruimte van 24 uur per kweekset).
Werkwijze

  • Algemeen


    1. Testen op ESBL

    In onderstaande tabel is aangegeven welke kweken standaard afgenomen moeten worden. Daarnaast kunnen in bepaalde situaties aanvullende kweken nodig zijn:

    StandaardAanvullende kweken (indien van toepassing)
    Rectumkweek

    Sputumkweek (indien er sprake is van productieve hoest)

    Urinekweek (indien sprake is van urinekatheter)

    Wondkweek (indien sprake is van een wond)

    2. Controlekweken bij een drager

    ControlekweekFrequentie/opmerkingen
    Rectum2x rectumkweek met tussenruimte van 24 uur
    "Bron"1x kweek van locatie die voorheen positief was (sputum, urine, wond)

  • Invullen vragenformulier

    • Vul de cliëntengegevens zo volledig mogelijk in: naam, geboortedatum, BSN-nummer, adres.
    • Vul de gegevens van de aanvragend arts in.
    • Vul afnamedatum in en kruis aan welke kweek (kweken) worden afgenomen.
    • Soort onderzoek: kruis aan gericht onderzoek op BRMO/.
    • Neem zonodig contact op met het laboratorium indien onduidelijk is hoe het onderzoek aangevraagd moet worden

    Let op

    Let op: Indien er naast de ESBL screening een kweek moet worden afgenomen voor diagnostisch onderzoek, neem dan één kweek af voor ESBL en een tweede kweek voor diagnostisch (algemeen bacteriologisch onderzoek) onderzoek. Vermeld dit duidelijk op het buisje van de wattenstokken en het aanvraagformulier.

  • Persoonlijke beschermingsmiddelen

    Draag bij het afnemen van de ESBL-kweken de volgende persoonlijke beschermingsmiddelen;

    • Beschermende kleding: plastic halterschort
    • Handschoenen

  • Werkwijze voor afnemen van materiaal voor een kweek op ESBL

    Rectumkweek

    • Neem de wattenstok (Culturette EZ)uit de koker.
    • Maak met de wattenstok een afstrijk van het rectum.
    • Steek de wattenstok terug in de koker.
    • Schrijf op de koker altijd: naam, geboortedatum, geslacht en "rectum".

  • Wondkweek

    • Neem de wattenstok (Culturette EZ) uit de koker
    • Maak met de wattenstok een afstrijk van de wond.
    • Steek de wattenstok terug in de koker.
    • Schrijf op de koker altijd: naam, geboortedatum, geslacht en "wond".

  • Urinekweek

    • Vang een portie midstream urine op, direct in het afnamepotje of in een steriel bekkentje.
    • Voeg aan de conserveervloeistof in de schroefdopcontainer tenminste een gelijke hoeveelheid urine toe, Is er minder urine, laat dan het teveel aan conserveervloeistof uit het potje lpen alvorens de urine toe te voegen.
    • Schrijf op de container altijd: naam, geboortedatum en geslacht..

  • Sputumkweek

    • Vang het sputum direct in de daarvoor bestemde container op.
    • Indien geen sputum opgegeven wordt, is het niet zinvol speeksel of uit neus en keel loskomend materiaal te laten onderzoeken. Neem contact op met deskundige infectiepreventie of arts-microbioloog hierover.
    • Schrijf op de container altijd: naam, geboortedatum en geslacht

  • Bewaren/ inzenden van kweken

Verantwoordelijkheden

  • Behandelend arts (specialist ouderengeneeskunde, huisarts)

    • maakt afspraken met arts-microbioloog of deskundige infectiepreventie over vervolgkweken bij de cliënt;
    • neemt kweken af, of geeft opdracht tot afnemen van kweken.

  • Verzorgenden/ verpleegkundigen

    • volgen de instructies in dit protocol.
Appendix

  • Definities

    • NEN

      Een standaard waarin alle Nederlandse Normen voor allerlei gebruiksvoorwerpen, maar ook voor processen worden vastgelegd. Voor bijna alles is wel een norm beschikbaar, van gebruiksvoorwerpen tot de bescherming van persoonsgegevens.

    • Steriele

      Steriliteit. Er zijn geen micro-organismen op of in een voorwerp aanwezig. (De kans dat er levende micro-organismen aanwezig zijn op een steriel product is kleiner dan 1 op een miljoen.)

    • Beschermende kleding

      Bijvoorbeeld een vochtwerend schort of isolatiejas met lange mouwen. Het dragen van beschermende kleding voorkomt besmetting van de eigen (dienst)kleding met lichaamsvloeistoffen en wordt cliëntgebonden gedragen.

    • ESBL

      Extended Spectrum Beta Lactamase (een eiwit). Bacteriën die het ESBL-eiwit bij zich dragen, worden ESBL-bacteriën genoemd. Deze bacteriën zijn ongevoelig ( = resistent) voor een aantal antibiotica.

    • BRMO

      Bijzonder resistente micro-organismen. Dit zijn (ziekmakende) micro-organismen die ongevoelig zijn voor de eerste keus antibiotica of tegen een combinatie van antibiotica. Zonder aanvullende maatregelen kunnen deze BRMO's tot verspreiding leiden.

  • Literatuur

    Richtlijnen Werkgroep Infectie Preventie:

    Maatregelen tegen overdracht van bijzonder resistente micro-organismen (BRMO), Ziekenhuizen, [december 2012; wijziging april 2013; revisie december 2017]

    Richtlijnen LCI

    Richtlijnen BRMO (2014)

    Voorbeeld kweekmateriaal en afname instructies

    Vademecum Laboratorium Microbiologie Twente Achterhoek

Updategeschiedenis
Type Omschrijving Datum Details
Controle Controle bij publicatie 01 mei 2023