Ik heb een...

Hygiënisch werken bij wondverzorging

Hygiënisch werken bij wondverzorging
Voorbereiding
  • Doelgroep

    • Verpleegkundigen / verzorgenden
    • Specialisten ouderengeneeskunde
    • Alle medewerkers die zorghandelingen uitvoeren
  • Locatie

    • Verpleeghuis
    • Verzorgingshuizen
    • Woonzorgcentra
    • Kleinschalige woonvormen
    • Thuiszorg
    • Gehandicaptenzorg
  • Benodigde materialen

    • Vloeibare zeep en papieren handdoekjes
    • Beschermende kleding; plastic halterschort
    • Handendesinfectans
    • Handschoenen
    • Alcohol 70%

    Voor eisen materialen zie protocol Benodigde materialen

Toepassing
  • Doel

    Het voorkómen van (her)besmetting van wonden.

  • Waarom

    Door het nemen van hygiënische maatregelen bij wondverzorging kan (her)besmetting van de wond met voorkomen worden.

    Met een goede en het dragen van handschoenen wordt besmetting van een wond via de handen voorkomen.


  • Wanneer

    Bij het verbinden van wonden, het wisselen van verband en het spoelen van wonden.

Werkwijze
  • Waar voer je de wondverzorging uit?

    • Voer de wondverzorging op de cliëntenkamer uit.
    • Verzorg geen wonden direct na het van de kamer of het bed opmaken.
    • Geen huisdieren in de directe ruimte waar de wond wordt verzorgd.

    Let op

    Wacht na het reinigen van de kamer minimaal 30 minuten, om besmetting van de wond met micro-organismen in stofdeeltjes uit de lucht te voorkomen.

  • Steriele verbandmiddelen gebruiken

    • Gebruik verbandmiddelen en steriel instrumentarium ( pincet, scalpel of curette) bij wonden waar nog vocht uit komt.
    • Controleer verbandmiddelen, vloeistoffen, en instrumentarium voor gebruik:
      • Controleer de van verbandmiddelen.
      • Controleer of de verpakking onbeschadigd en ongeopend is.
  • Gebruik altijd ongeopende steriel verbandmiddelen en instrumentarium bij:

    • Wonden door ingreep van buiten (operatiewonden, drainopeningen)
    • Huidletsel tot op bot of pees
    • Bewaar na opening geen resten van deze verbandmiddelen
  • Geopende steriel materialen zijn toegestaan bij:

    • Overige wonden, mits wordt voldaan aan de volgende voorwaarden:

    Voorwaarden aan knippen en bewaren verbandmiddelen:

    1. knip de materialen met een of een gedesinfecteerde schaar;
    2. bewaar de resten in een afsluitbaar plastic zakje met vermelding openingsdatum;
    3. bewaar het gesloten zakje in een gesloten verbandbox, bij schaar en alcohol 70% op de cliëntenkamer;
    4. bewaar maximaal gedurende 1 week na openingsdatum op de cliëntenkamer
    • Bewaar verbandmiddelen zoals beschreven in het protocol Bewaren van materialen (verbandmiddelen)
    • Gebruik alle materialen (ook zalven en crèmes) .
    • Gebruik geopende verpakkingen van spoelvloeistoffen maximaal 24 uur, mits deze goed hersluitbaar zijn.
    • Noteer datum en tijd van openen op de verpakkingen van spoelvloeistoffen.
    • Gooi verbandmiddelen weg, die na opening in contact zijn gekomen met niet- materialen of oppervlakken.
    • Gebruik bij voorkeur steriel instrumentarium.

    Let op

    Let op: dit is dus niet toegestaan bij wonden na een ingreep (operatiewonden, drainopeningen en bij huidletsel tot op bot of pees)

  • Knippen van verbandmiddelen

    • Knip zo min mogelijk.
    • Desinfecteer de bladen van de schaar voor gebruik.
    • Benodigde materialen: alcohol 70%, gaasje.
    • Desinfecteer de bladen van de schaar met alcohol (70%).
    • Bevochtig de bladen goed.
    • Laat 30 seconden drogen aan de lucht
  • Verzorgen van wonden

    • Leg alle benodigde materialen klaar; verbandmiddelen, steriel instrumentarium (bijv. pincet), vloeistoffen etc.
    • Controleer de materialen voor gebruik op; beschadiging van de verpakking, .
    • Was of desinfecteer de handen vóór aanvang van wondzorg.
    • Draag niet- handschoenen bij het verwijderen van verband.
    • Draag een vochtwerend schort wanneer de eigen kleding of besmet kan raken met wondvocht of spoelvocht.
    • Draag altijd een vochtwerend schort bij het verzorgen van geïnfecteerde wonden en bij het spoelen en uitdouchen van wonden.
    • Verwijder het vuile verbandmateriaal.
    • Doe het verband direct in een afvalzak. Leg het vuile verband niet op het bed, nachtkastje, etc.
    • Trek de vuile handschoenen uit.
    • Was- of desinfecteer de handen.
    • Trek schone niet- handschoenen aan.
    • Verzorg en verbind de wond volgens afspraak.
    • Trek de handschoenen (en het schort) uit en gooi deze weg.
    • Was of desinfecteer de handen.
  • Zalven en crèmes

    • Gebruik zalven en crèmes bij voorkeur in tube-vorm.
    • Zalven in tubes raken minder snel besmet met .
    • Gebruik een schone spatel, gaasje of wattenstok om zalf uit tube/pot over te brengen op de wond.
    • Vervang de spatel, gaasje of wattenstok die in contact zijn geweest met de wond/huid.
    • Pak een schone spatel, gaasje of wattenstok.
    • Indien zalven of crèmes met een handschoen uit tube/pot worden genomen, raak dan vooraf niets aan met de handschoen.
  • Wondspoeling onder de douche

    • Bij het uitspoelen van wonden onder de douche, douche de cliënt bij voorkeur als laatste.
    • Draag niet- handschoenen en een vochtwerend schort.
    • Laat de douchekraan eerst goed doorstromen.
    • Spoel de wond uit met kraanwater.
    • Na de verzorging: reinig de douche, en ook de douchekop! huishoudelijk.
    • Desinfecteer de douche met een chlooroplossing van 1 tablet chloor op 5 liter koud water.
    • Desinfecteer de douchekop door de deze minimaal 5 minuten onder te dompelen in de chlooroplossing.
    • Laat de douchekop voorzichtig doorstromen om chloorresten te verwijderen.

    Zie ook het protocol van ruimten en verpleegmaterialen en het veiligheidsblad voor Chloor (Carel Lurvink Veiligheidsinformatieblad H0000119 Suma Tab D4 chloortabletten 300st)

    Let op

    VEILIGHEID !!

    Chloor is schadelijk bij opname door de mond, het werkt bijtend op ogen, huid en bovenste luchtwegen. Mocht er toch aanraking met chloor plaatsvinden, doe dan het volgende:

    Inademing: frisse lucht

    Huidcontact: huid spoelen met veel water, minimaal 10 minuten. Arts raadplegen.

    Oogcontact: onmiddellijk met veel (lauw) water spoelen, minimaal 10 minuten. Arts raadplegen.

    Inslikken: Mond spoelen met water. Veel water drinken. Niet laten braken. Onmiddellijk arts raadplegen.

    Draag altijd handschoenen bij het maken van en werken met chlooroplossingen.

    Let op: In combinatie met zuur of ammoniak ontstaat giftig chloorgas.

    Meng nooit chloor of chlooroplossing met andere schoonmaakmiddelen of

    desinfectiemiddelen.

    Let op: Houd desinfectiemiddelen altijd buiten bereik van cliënten.

  • Opmerkingen

    • Wonden waar geen wondvocht meer uitkomt, hoeven in principe niet afgedekt te worden.
    • Wonden waar geen wondvocht meer uitkomt mogen afgedekt worden met een niet-steriel pleister.
Verantwoordelijkheden
  • Verzorgende / verpleegkundige

    • volgt de hygiënische maatregelen bij wondzorg op;
    • kent de risico’s van chloor en volgt de veiligheidsinstructies.
  • Werkgever

    • biedt de benodigde materialen aan, die aan de gestelde normen voldoen.
Appendix
  • Definities

    • Cliëntgebonden

      Materialen moeten altijd bij één en dezelfde cliënt worden gebruikt.

    • Micro-organismen

      Microscopisch kleine levensvormen, als bacteriën, virussen, schimmels en parasieten.

    • NEN

      Een standaard waarin alle Nederlandse Normen voor allerlei gebruiksvoorwerpen, maar ook voor processen worden vastgelegd. Voor bijna alles is wel een norm beschikbaar, van gebruiksvoorwerpen tot de bescherming van persoonsgegevens.

    • Disposable

      Materialen die na eenmalig gebruik weggegooid worden

    • Desinfecteren

      Het verminderen of doden van micro-organismen op of in materialen, op oppervlakken en op handen

    • Steriele

      Steriliteit. Er zijn geen micro-organismen op of in een voorwerp aanwezig. (De kans dat er levende micro-organismen aanwezig zijn op een steriel product is kleiner dan 1 op een miljoen.)

    • Houdbaarheidsdatum

      (expiratiedatum of vervaldatum) De uiterste datum van gebruik. Tot deze datum is de kwaliteit van het product gegarandeerd, mits het product op de juiste wijze is bewaard. (Symbool: zandloper)

    • Reinigen

      Het verwijderen van zichtbaar en onzichtbaar vuil. Voorkomt dat micro-organismen zich kunnen handhaven en vermeerderen en worden verspreid.

    • Dienstkleding

      Kleding die in de instelling wordt gedragen tijdens diensttijd. De kleding kan bestaan uit werkkleding gefaciliteerd door de werkgever (zoals hes/jas en/of broek, lange jas) of uit eigen kleding.

    • Dieren

      Onder dieren wordt in dit protocol verstaan: Inwonende honden, therapiehonden, katten, vogels, konijnen, vissen of andere dieren die geen gevaar opleveren voor cliënten en medewerkers en goed te instrueren zijn en/of in een kooi worden gehouden.

    • Handhygiëne

      Handhygiëne betreft het reinigen, of desinfecteren en het geregeld aanvullend verzorgen van de handen, polsen en onderarmen.

  • Literatuur

    Richtlijnen Werkgroep Infectie Preventie:

    Landelijk Centrum voor Hygiëne en Veiligheid:

Updategeschiedenis
Type Omschrijving Datum Details
Controle Controle bij publicatie 01 mei 2023