-
Doelgroep
- Verpleegkundigen / verzorgenden
- Huishoudelijk assistenten
- Paramedisch personeel
- Specialisten ouderengeneeskunde
- Alle medewerkers die zorghandelingen uitvoeren
-
Locatie
- Verpleeghuis
- Verzorgingshuizen
- Woonzorgcentra
- Kleinschalige woonvormen
- Thuiszorg
- Gehandicaptenzorg
-
Benodigde materialen
- Zie betreffende isolatieprotocol
- /
- Protocollen /
- Benodigde materialen
Benodigde materialen
- Laatste update: 01 mei 2023
- Bekijk updategeschiedenis
-
Doel
Gebruiken van materialen die aan gestelde eisen voldoen, en daarmee bijdragen aan de veiligheid van cliënt en medewerker.
-
Waarom
Bijdragen aan de cliënten- en medewerkersveiligheid.
-
Wanneer
Zie de werkwijze
-
Normen en wettelijke eisen handdesinfectiemiddelen
Wet of norm Betekenis Codering op verpakking Voorbeeld Biocidenwetgeving (EU 528/2012)
Biociden is toegelaten door het als biocide voor desinfectie van intacte huid (ctgb.nl" target="_blank" rel="noreferrer noopener">www..nl) NL-nummer en/of N-nummer en/of EU-nummer NL-1234567-0000 en/of 12345N en/of EU1234567-0000 Geneesmiddelenwetgeving (2001/83/EG) Middel is geregistreerd als geneesmiddel voor desinfectie van een niet-intacte huid of een huid die direct na gebruik niet-intact raakt RVG-nummer RVG 01234 Arbeidsomstandighedenwet Deze wet beschermt medewerkers tegen bovenmatige blootstelling aan schadelijke stoffen die onder andere in handdesinfectiemiddelen zitten n.v.t. n.v.t. Norm EN 1500*
Middel is getoetst voor werkzaamheid tegen bacteriënEN 1500 met tijdsindicatie (weergave niet verplicht) EN 1500 – 30 s Norm EN 12791*
Middel is getoetst voor chirurgische handdesinfectieEN 12791 met tijdsindicatie (weergave niet verplicht) EN 12791 – 1,5 min Norm EN 14476* Middel is getoetst op werkzaamheid tegen (omkapselde virussen en/of niet-omkapselde virussen) EN 14476 met tijdsindicatie (weergave niet verplicht) EN 14476 – 30 s Overig * De drie belangrijkste EN-normen worden weergegeven. Overige betrokken normen zijn EN 14348, EN 13624, EN 13727, EN 1276, EN 1650 en EN 1499. Alle normen zijn verkrijgbaar bij de . Toelichting
Gebruik alleen handdesinfectiemiddelen die wettelijk zijn toegelaten door het Ctgb, ECHA, of een handelsvergunning hebben als geneesmiddel van het CBG
-
Alcohol 70%
Alcohol 70% voor desinfectie van materialen en oppervlakken Materiaal Alcohol 70% Eisen Middelen voor desinfectie van oppervlakken vallen onder de Bestrijdingsmiddelenwet en moeten voorzien zijn van een N-nummer.
Chloor en alcohol worden gedoogd als desinfectiemiddelen voor oppervlakken en verpleegmaterialen binnen zorginstellingen.Wanneer gebruiken Desinfectie in deze situaties is beschreven in de protocollen:
Wanneer is desinfectie van ruimten en verpleegmaterialen nodig?
en van verpleegmaterialen
MRSA: Einddesinfectie van een MRSA-kamerOpmerkingen
Handendesinfectans is niet geschikt voor desinfectie van materialen en oppervlakken.
Middelen zoals Dettol en lysol mogen niet voor desinfectie worden gebruikt, omdat ze niet wettelijk zijn toegelaten voor oppervlaktedesinfectie. -
Beschermende kleding; vochtwerende isolatiejas met lange mouwen
Beschermende kleding: Vochtwerende isolatiejas met lange mouwen Materiaal Non-woven materiaal Eisen Vochtwerend
Voorzien van manchetten en rugsluiting.Wanneer gebruiken Bij MRSA-isolatie Opmerkingen -
Beschermende kleding; vochtwerend schort
Beschermende kleding: vochtwerend schort Materiaal Plastic of non-woven materiaal Eisen Vochtwerend Wanneer gebruiken Bij alle handelingen waarbij de kleding in contact kan komen met of niet intacte huid of slijmvliezen.
Bij toepassing van het protocol contactisolatieOpmerkingen -
Chloortabletten
Chloortabletten voor desinfectie van materialen en oppervlakken Materiaal Chloortabletten, met 1,5 gram actief chloor per tablet. Eisen Middelen voor desinfectie van oppervlakken vallen onder de Bestrijdingsmiddelenwet en moeten voorzien zijn van een N-nummer.
Chloor en alcohol worden gedoogd als desinfectiemiddelen voor oppervlakken en verpleegmaterialen binnen zorginstellingen.Wanneer gebruiken Na zichtbare bevuiling met bloed of met bloedbijmenging;
Na isolatie van een cliënt (bijvoorbeeld een MRSA-drager).
Desinfectie in deze situaties is beschreven in de protocollen:
van ruimten en verpleegmaterialen
Reiniging en desinfectie van (verpleeg)materialen
MRSA: Einddesinfectie van een MRSA-kamerMedewerkers moet op de hoogte zijn van de veiligheidsrisico’s bij gebruik van chlooroplossing.
VeiligheidsbladOpmerkingen Vloeibaar chloor (bijv. Glorix) is niet toegestaan voor desinfectie van oppervlakken en verpleegmaterialen.
Middelen zoals Dettol en lysol mogen niet voor desinfectie worden gebruikt, omdat ze niet wettelijk zijn toegelaten voor oppervlaktedesinfectie. -
Desinfectiemiddelen
Materiaal Voor het van grote oppervlakten zijn er in NL verschillende middelen op de markt met verschillende werkzame bestanddelen. Eisen Het is van belang het juiste product toe te passen met daarbij de juiste methode. Denk hierbij aan inwerktijd, bactericide claim, virus claim, toepassingsgebied, enz. De producten moeten geregistreerd staan bij het College voor de toelating van gewasbeschermingsmiddelen en biociden (Ctgb).
De instelling dient zelf te controleren of het middel geregistreerd is door het voor het te bestrijden micro organisme.
Daarnaast moet de instelling zelf een procedure beschikbaar hebben voor het gebruik van desbetreffend middel. Overleg eventueel met de deskundige infectiepreventie.Wanneer gebruiken Na zichtbare bevuiling met bloed of met bloedbijmenging;
Desinfectie in isolatie situaties zijn beschreven in de betreffende protocollen:
van ruimten en verpleegmaterialen
Reiniging en desinfectie van (verpleeg)materialen
MRSA: Einddesinfectie van een MRSA-kamerOpmerkingen toelatingen zijn te checken op ctgb.nl/nl/authorisations" target="_blank" rel="noreferrer noopener"> toelatingen -
Filtermondneusmasker
FFP1 of FFP2 Of mondneusmasker FF, FFP2
Materiaal Masker met filtervermogen, afhankelijk van de klasse.
Een hoger FFP-nummer staat voor een betere filtering van lucht en daarmee een betere bescherming.Eisen
EN149:2001 met een CE-markering (CE, gevolgd door 4 cijfers)
Het type (klasse) wordt aangeduid met FFP1 of FFP2.Wanneer gebruiken Norovirus; type FFP1 (FFP2 mag ook)
Bij druppelisolatie PRP
Bij COVID- isolatie ; aerosolvormende handelingen altijd FFP2
Bij aërogene isolatie bij tuberculose; altijd FFP2Opmerkingen Het FFP2 masker filtert beter dan het FFP1 masker.
-
Grip-zakje ( of ZIP zakje)
Materiaal Plastic Eisen Zakje moet goed af te sluiten zijn. Zakje moet het juiste formaat hebben
Wanneer gebruiken Voor korte opslag aangeknipt wondmateriaal. Zie protocol: hygiënisch werken bij wondverzorging
Opmerkingen Gripzakjes zijn ook te gebruiken voor de thuiszorg voor het meenemen van enkele persoonlijke beschermingsmiddelen ( zoals enkele handschoenen en een masker) naar de cliënt -
Handendesinfectans
Handendesinfectans (handalcohol) in:
Wanddispenser
Flacon met pompje
ZakflaconMateriaal Handendesinfectans in vloeibare (waterige) of gelvorm Eisen
Handendesinfectans moet voldoen aan de norm EN 1500.
Handendesinfectans moet effectief zijn tegen NORO.
De dispenser heeft een flacon (wegwerpcontainer), die niet wordt na- of bijgevuld.
Na openen van de flacon is er een . Houdt de datum aan die de fabrikant aangeeft. ( Meestal een half jaar)Wanneer gebruiken Zie het protocol handhygiëne Opmerkingen Gebruik geen navulbare flacon of container. Bij navullen bestaat het risico op uitgroei van in de alcoholresten. -
Handschoenen
Niet- Nitrile handschoenen
(blauwe, paarse, witte)Materiaal Nitriel Eisen NEN-EN 455 en NEN-EN 374-2,3
Voorzien van CE-markeringWanneer gebruiken Bij alle handelingen waarbij de handen in contact kunnen komen met of niet intacte huid of slijmvliezen.
Volgens voorschrift in de BIG-protocollen.Opmerkingen Plastic handschoenen (“benzinepomp-handschoenen”) en vinylhandschoenen voldoen niet aan de voorgeschreven NEN-norm.
Latex handschoenen kunnen stoffen bevatten die een allergische reactie veroorzaken.
Latex handschoenen bieden onvoldoende bescherming bij contact met cytostatica.
Latexhandschoenen bevatten vaak nitrosaminen en nitroseerbare verbindingen, welke als waarschijnlijk kankerverwekkend voor de mens geclassificeerd zijn.
Met name bij veelvuldig gebruik van latexhandschoenen is er een risico. Bij gebruik van minder dan circa 25 paar wegwerphandschoenen per jaar lijkt sprake van een verwaarloosbaar risico (VWA, juli 2010). -
Mondneusmaskers
Mondneusmasker ( ook genoemd chirurgisch mondneusmasker)
Type II of de vloeistofbestendige variant Type IIRMateriaal Voorzien van een neusbeugel (klem).
Bevestiging door middel van oor-elastieken of banden die gestrikt moeten worden.Eisen Voorzien van CE-markering (bestaat uit de letters CE, gevolgd door 4 cijfers).
Toetsing op basis van de norm NEN-EN 14683Wanneer gebruiken Bij MRSA-isolatie
Bij druppelisolatie Influenza
Bij COVID verdenking of COVID isolatieOpmerkingen Dit masker biedt onvoldoende bescherming bij en tuberculose. Bij deze infectieziekten moet een worden gedragen. -
Naaldencontainer
Naaldencontainer Materiaal Hard plastic, ondoorlaatbaar voor scherpe voorwerpen. Eisen UN 3291 keurmerk
Voorzien van:
inkepingen in deksel om spuit en naald te scheiden;
maximale vulstreep;
afsluiting; mogelijkheid om tussentijds af te sluiten en definitief af te sluiten.Wanneer gebruiken Voor afvoeren van alle scherpe voorwerpen die besmet zijn met bloed (naalden, lancetjes, bloedsuikernaaldjes). Opmerkingen -
Po- zakken
Materiaal Plastic met absorberend materiaal Eisen past in po of po-emmer
Absorberend materiaal (mat)Wanneer gebruiken Alleen van toepassing voor die afdeling/units waar een te grote afstand is tussen cliëntengroep en pospoeler, of waar een enkele cliënt op de afdeling/unit een po gebruikt. Opmerkingen Handmatig legen, en van po's en urinalen is niet toegestaan omdat er een groot risico is op verspreiden van (resistente) , door smeren en spatten.
Mocht de absorberende mat niet voldoende vocht opnemen dan kan een losse absorberende mat worden toegevoegd.
-
Vloeibare zeep
Vloeibare zeep in:
Wanddispenser
Flacon met pompjeMateriaal Vloeibare handzeep Eisen In wanddispenser met elleboogbediening of een zeeppompje.
De dispenser heeft een flacon (wegwerpcontainer), die niet wordt na- of bijgevuld.Wanneer gebruiken Zie het protocol handhygiëne Opmerkingen Gebruik geen navulbare flacon of container. Bij navullen bestaat het risico op uitgroei van in de zeepresten.
-
Alle medewerkers
gebruiken de materialen zoals aangegeven in de diverse protocollen.
-
Werkgever
biedt de benodigde materialen aan, die aan de gestelde normen voldoen.
-
Definities
-
Micro-organismen
Microscopisch kleine levensvormen, als bacteriën, virussen, schimmels en parasieten.
-
Norovirus
Een virus dat een infectie veroorzaakt, met als meest voorkomende symptomen: misselijkheid, braken, hoofdpijn, diarree en milde koorts
-
NEN
Een standaard waarin alle Nederlandse Normen voor allerlei gebruiksvoorwerpen, maar ook voor processen worden vastgelegd. Voor bijna alles is wel een norm beschikbaar, van gebruiksvoorwerpen tot de bescherming van persoonsgegevens.
-
Disposable
Materialen die na eenmalig gebruik weggegooid worden
-
Desinfecteren
Het verminderen of doden van micro-organismen op of in materialen, op oppervlakken en op handen
-
Steriele
Steriliteit. Er zijn geen micro-organismen op of in een voorwerp aanwezig. (De kans dat er levende micro-organismen aanwezig zijn op een steriel product is kleiner dan 1 op een miljoen.)
-
Lichaamsvloeistoffen
Bloed, feces, urine, wondvocht, pus, sputum, braaksel, etc.
-
Houdbaarheidsdatum
(expiratiedatum of vervaldatum) De uiterste datum van gebruik. Tot deze datum is de kwaliteit van het product gegarandeerd, mits het product op de juiste wijze is bewaard. (Symbool: zandloper)
-
Beschermende kleding
Bijvoorbeeld een vochtwerend schort of isolatiejas met lange mouwen. Het dragen van beschermende kleding voorkomt besmetting van de eigen (dienst)kleding met lichaamsvloeistoffen en wordt cliëntgebonden gedragen.
-
Filtermondneusmasker
Een speciaal mondneusmasker met een filter, waarmee de ingeademde lucht vooraf "gefilterd" wordt. Bij het filteren worden micro-organismen uit de lucht weggevangen.
-
Norovirus
Een virus dat een infectie veroorzaakt, met als meest voorkomende symptomen: misselijkheid, braken, hoofdpijn, diarree en milde koorts
-
PRP
Penicilline Resistente Pneumokok
-
Reinigen
Het verwijderen van zichtbaar en onzichtbaar vuil. Voorkomt dat micro-organismen zich kunnen handhaven en vermeerderen en worden verspreid.
-
Po-zak
Een wegwerpzak die in de po of po-emmer wordt gelegd, met daarin een absorberend materiaal om urine en feces in te laten dikken. De po-zak is voor eenmalig gebruik.
-
Filtermondneusmasker
Een speciaal mondneusmasker met een filter, waarmee de ingeademde lucht vooraf "gefilterd" wordt. Bij het filteren worden micro-organismen uit de lucht weggevangen.
-
MRSA
Meticilline Resistente Staphylococcus Aureus. Een Staphylococcus aureus bacterie die ongevoelig is voor een aantal antibiotica.
-
Handdesinfectiemiddel
Handdesinfectiemiddel is de verzamelnaam voor de preparaten die gebruikt worden voor het desinfecteren van de huid van de handen, polsen en onderarmen. Handdesinfectiemiddelen zijn er in diverse vormen en op basis van diverse werkzame stoffen, bijvoorbeeld op basis van ethanol, n-propanol of isopropanol.
-
Handhygiëne
Handhygiëne betreft het reinigen, of desinfecteren en het geregeld aanvullend verzorgen van de handen, polsen en onderarmen.
-
Ctgb
College voor de toelating van gewasbeschermingsmiddelen en biociden
-
Micro-organismen
-
Literatuur
Richtlijnen Werkgroep Infectie Preventie:
- Handhygiëne, Verpleeghuis- woon- en thuiszorg, [maart 2004]
- Persoonlijke hygiëne medewerkers, VWK [februari 2016]
- Persoonlijke beschermingsmiddelen, VWK [februari 2017]
- Overzicht indicatie en gebruik persoonlijke beschermingsmiddelen, VWK [februari 2017]
- Overzicht persoonlijke beschermingsmiddelen bij specifiek micro organismen, VWK [februari 2017]
- Infecties in het verpleeghuis en het woonzorgcentrum (anders dan MRSA en scabiës), [maart 2004]
- MRSA Verpleeghuis, [november 2007]
- MRSA Verzorgingshuis, [november 2007]
- MRSA Thuiszorg,[november 2007]
Landelijk Centrum voor Hygiëne en Veiligheid:
Ecolab:
- Veiligheidsinformatieblad Ecolab Chloortabletten (6 juli 2011)
Type | Omschrijving | Datum | Details |
---|---|---|---|
Controle | Controle bij publicatie | 01 mei 2023 | |
Wijziging | Toegevoegd Grip zakje ( of Zip zakje) | 16 juni 2023 |